Bài 2 - Phân tích khối quét dòng trên một số máy thưc tế

 1 - Phân tích khối quét dòng trên máy National TC-485XR
Sơ đồ mạch khối quét dòng Ti vi National TC-485XR
   Phương pháp đọc sơ đồ khối quét dòng National
      Từ sơ đồ nguyên lý của máy, bạn hãy tách ra lấy sơ đồ khối quét dòng như trên, phương pháp như sau :
      Bắt đầu từ cao áp T501 => dò ngược đến sò dòng Q501 =>  đến biến áp kích T502 =>  đến đèn kích Q502 => tiếp tục dò  về chân ra của IC dao động (39) - ( mạch dao động dòng luôn luôn nằm trên IC tổng )
    Gần chân dao động ra sẽ có thạch anh tạo dao động  X503  chân (37)
    Chân Vcc cho mạch dao động cũng ở gần chân dao động ra và thường ký hiệu là  H.Vcc ( chân 40)
   Đặc điểm của khối quét dòng Ti vi National TC485XR
  • Khi nguồn chính của máy hoạt động thì đồng thời cao áp cũng hoạt động .
  • Máy không có mạch công tắc đóng mở nguồn cho IC dao động như các máy khác mà lệnh Power đưa lên điều khiển cho nguồn chính hoạt động,  khi nguồn chính hoạt động thì cao áp hoạt động , khi nguồn chính tắt thì cao áp tắt .
  • Cao áp các máy National.không tạo ra các điện áp thấp mà chỉ tạo ra các điện áp cao cung cấp cho đèn hình , các điện áp thấp như 12V cho các IC tín hiệu và 24Vcho công suất mành được cung cấp từ bộ nguồn chính .
  • Khối quét dòng National thường có các mạch bảo vệ => cắt dao động trong các trường hợp điện áp cao áp ra tăng hoặc cao áp bị chập, mạch bảo vệ là đường hồi tiếp về chân 52 (X-RAY) của IC tổng, khi điện áp chân này tăng sẽ cắt dao động dòng .
  2. Bệnh thường gặp của khối quét dòng National và phương pháp sửa chữa .
    Bệnh  : Máy có đèn báo nguồn không lên màn sáng, hoặc mới bật công tắc nghe có tiếng rít của cao áp chạy rồi mất ngay .
   Nguyên nhân : Có thể do một trong các nguyên nhân sau
  • Chỉ có nguồn cấp trước hoạt động, nguồn chính không hoạt động
  • Lỏng chân IC tổng khu vực tạo dao động, lỏng chân thạch anh dao động dòng
  • Mất điện áp cung cấp vào một trong các tầng của khối quét dòng
  • Điện áp nguồn ra tăng => khiến mạch bảo vệ dòng ngắt dao động
  • Hỏng IC công suất mành => khiến cho mạch bảo vệ ngắt dao động dòng .
   Kiểm tra   :   Trước khi kiểm tra bạn cần lưu ý => Các máy National là các máy có hệ thồng mạch bảo vệ rất chặt chẽ và rất phức tạp, các bạn mới vào nghề thường bị bó tay trước các bệnh liên quan đến mạch bảo vệ này :
    Thí dụ :  khối quét dòng máy này  có một mạch bảo vệ như sau :
Mạch bảo vệ khối quét dòng máy National TC-485XR
  Nguyên tắc bảo vệ như sau :
    + Nếu cao áp không chạy sau 5 giây => sẽ cắt dao động dòng
    + Nếu cao áp có điện áp ra tăng quá 10% sẽ cắt dao động dòng
    + Chập IC công suất mành cũng dẫn đến ngắt dao động dòng
  Chân 52 của IC tổng là chân bảo vệ, khi điện áp chân này xuất hiện >1V mạch bảo vệ sẽ cắt dao động dòng .
     => Nếu cap áp không chạy hoặc cap áp bị chập => điện áp ra chân Heater giảm => không có dòng điện đi qua D524 để khống chế đèn Q503 vì vậy Q503 dẫn => có dòng điện đi qua R507 về chân 52 IC tổng để cắt dao động
     => Nếu cao áp ra điện áp tăng cao => có dòng điện đi qua D522 về chân 52 IC tổng  để cắt dao động
     => Nếu IC công suất mành bị hỏng => xuất hiện dòng điện đi qua R411 về chân 52 IC tổng cắt dao động.
  Các bước kiểm tra :
   
Tạm thời hút rỗng chân (52) IC tổng ra để loại trừ các nguyên nhân do mạch bảo vệ khoá, sau đó thử lại .
     => Nếu màn sáng lên và bị co còn một vạch sáng ngang thì do hỏng IC công suất mành
     => Nếu vẫn không có màn sáng thì cần kiểm tra điện áp cung cấp cho tầng kích dòng và tầng công suất dòng
 
 2 - Phân tích khối quét dòng Ti vi Sony1484, Sony1485
Sơ đồ khố quét dòng Ti vi Sony1484, Sony1485
     Điện áp 115V từ khối nguồn cung cấp cho cả ba tầng của khối quét dòng, nguồn 115V đi qua R815 và R814 vào cấp nguồn cho mạch dao động dòng thông qua chân 25 IC tổng .
    Điện áp 115V đi qua R806 và R803 cấp nguồn cho tầng kích dòng
    Điện áp 115V đi thẳng vào chân số 2 cao áp
  Mạch tắt mở thông qua lệnh Stanby từ vi xử lý đưa tới điều khiển tầng kích dòng
     Khi lệnh Stanby ở mức cao => đèn Q004 dẫn, điện áp 5V đi qua đèn Q004 qua R057 vào chân B đèn Q802 làm Q802 dẫn bão hoà => mất dao động đi tới chân B đèn công suất dòng => cao áp tắt
    Khi lệnh Stanby ở mức thấp => đèn Q004 tắt, đèn kích dòng Q802 hoạt động bình thường => cao áp chạy .
   Bệnh thường gặp của khối quét dòng các máy Ti vi Sony và phương pháp kiểm tra sửa chữa .
   Bệnh 1 . Máy có đèn báo nguồn không lên màn sáng .
  Hiện tượng này do các nguyên nhân sau :
  • Mất điện áp 115V đi vào chân 2 cao áp
  • Mất điện áp ở chân C đèn kích dòng (bình thường có khoảng 70V)
  • Mất điện áp chân Vcc (9,1V) cho mạch dao động dòng ( chân 25 IC tổng )
  • Lỏng chân thạch anh dao động dòng
  • Hỏng đường lệnh Stanby tắt mở cao áp thông qua đèn Q004
  • Chân 22 ( là chân bảo vệ khối quét dòng ) có điện áp đưa về làm mất dao động dòng .
  Phương pháp kiểm tra - sửa chữa  : ( Bạn hãy kiểm tra theo trình tự sau )
  • Hàn lại IC tổng và thạch anh tạo dao động dòng
  • Đo kiểm tra điện áp chân 2 cao áp ( phải có 115V )
  • Đo kiểm tra điện áp chân C đèn kích dòng phải có > = 60V , nếu điện áp này không có hãy tạm tháo R507 ra và thử lại
  • Đo kiểm tra chân 25 IC tổng xem có 9V không ?
  • Đo xem có khoảng 2V DC ra ở chân 27 IC tổng không ? nếu chân 27 ra điện áp >5V là lỏng chân thạch anh dao động, nếu chân 27 không có điện áp là hỏng mạch dao động ( phải thay cả IC tổng )
  • Đo điện áp xoay chiều tại chân B đèn kích dòng Q802 và quan sát
         Nếu điện áp này có rồi mất ngay sau khi bật công tắc nguồn là => do chân bảo vệ ( chân 22 IC tổng ) đã xuất hiện điện áp để khoá dao động => bạn hãy tạm thời hút rỗng chân này ra hoặc đấu tắt xuống mass
    Bệnh 2 . Máy không có đèn báo nguồn, có tiếng kêu nhỏ ở nguồn, khi kiểm tra thấy chập đường 115V .
    Nguyên nhân chập đường 115V ở máy Sony1485 thường do :
  • Đánh lửa cao áp dẫn đến hỏng sò dòng ( Cao áp Sony thường hay bị đánh lửa ở đầu dây HV trên thân cao áp, khi đánh lửa nếu không xử lý ngay sẽ làm hỏng sò dòng )
  • Chập tụ gốm đấu song song với cực CE của sò công suất dòng.
    Phương pháp kiểm tra - sửa chữa :
  • Tạm tháo sò dòng bị chập ra ngoài
  • Kiểm tra Diode bảo vệ trên đường 115V   D608
  • Kiểm tra kỹ tụ gốm đấu ngay chân C sò dòng, nếu bị chập ta cần phải thay tụ khác có cùng trị số điện dung và điện áp
  • Tạm thời chưa lắp sò dòng, cấp nguồn và kiểm tra xem điện áp 115V đã có chưa, nếu chưa có cần kiểm tra khối nguồn
  • Nếu đã có 115V thì lắp sò dòng mới và cho máy chạy.
  • Nếu nghe có tiếng đánh lửa trên cao áp cần tháo cao áp ra mang đến thợ chuyên làm cao áp để sửa lại

 3 - Phân tích khối quét dòng Ti vi  Deawoo 50N
Sơ đồ khối quét dòng Tivi Deawoo 50N
  Một số đặc điểm của khối quét dòng Deawoo 50N
  • Điện áp cấp cho mạch dao động là 9,1V và được điều khiển bởi mạch công tắc điện tử Q421, Q422.
        Khi lệnh Power = 0V => Q421 tắt => Q422 dẫn => cấp nguồn vào chân 40 của IC dao động => cao áp hoạt động .
       Tương tự khi lệnh Power = 5V => cao áp không hoạt động .
  • Lái tia của các máy Deawoo có tỷ lệ hỏng cao => Lái tia thường hỏng ở dạng chập một số vòng dây cuộn lái dòng => dẫn đến chập sò dòng => kéo theo chết IC nguồn và chập Diode bảo vệ đương 103V, vì vậy khi có hiện tượng chập sò dòng ở các máy Deawoo cần kiểm tra cuộn lái tia.
  • Để kiểm tra cuộn lái tia, ta cần phải nới lỏng ốc vít và nhẹ nhàng rút chúng ra khỏi cổ đèn hình để quan sát bên trong.
     
   4 - Phân tích khối quét dòng Ti vi Samsung vina CS2040, CS5085
Sơ đồ khối quét dòng Tivi Samsung CS2040,CS5085
  •  Đặc điểm : Với máy Tivi Samsung CS2040 và CS5085 thì mạch ổn áp cấp nguồn cho Vi xử lý và mạch công tắc cấp nguồn cho mạch tạo dao động dòng lại sử dụng  IC 802 thay thế cho các mạch rời.
  • Từ các sơ đồ trên, bạn hãy đối chiếu với các sơ đồ nguyên lý của toàn máy để tự rút ra cho mình phương pháp đọc sơ đồ của các khối nói chung và phương pháp đọc sơ đồ khối quét dòng .
  • Các điểm mốc để ta đọc sơ đồ khối quét dòng  là : Cao áp và chân lệnh Power từ Vi xử lý . từ hai vị trí này ta sẽ xác định được toàn bộ khối quét dòng một cách dễ ràng