Bệnh 1 - Máy không vào điện, không có đèn báo nguồn
 |
| Máy không vào điện , không có đèn báo nguồn . |
Hiện tượng trên do hỏng một trong các nguyên nhân sau :
- Lỏng chân các linh kiện trong mạch nguồn .
- Mất nguồn 300V đầu vào .
- Đứt điện trở mồi
- Lỏng chân điện trở và tụ điện của mạch hồi tiếp tạo dao động
- Chập IC hoặc đèn công suất nguồn.
Phương pháp kiểm tra :
1. Dùng thang x1W đo xem đèn công suất ( hoặc IC công suất ) có bị chập không ?
Cách đo : đo vào hai đầu tụ lọc nguồn đảo đi đảo lại hai chiều :
a) Nếu : cả hai chiều đo kim lên = 0W => là bị chập đèn công suất hoặc IC công suất nguồn.
b) Nếu : một chiều đo kim lên, một chiều kim không lên => là trở kháng bình thường và biểu hiện của đèn công suất không hỏng .
Cách đo : đo vào hai đầu tụ lọc nguồn đảo đi đảo lại hai chiều :
a) Nếu : cả hai chiều đo kim lên = 0W => là bị chập đèn công suất hoặc IC công suất nguồn.
b) Nếu : một chiều đo kim lên, một chiều kim không lên => là trở kháng bình thường và biểu hiện của đèn công suất không hỏng .
Các bước sửa chữa :
1. Trường hợp đèn công suất hoặc IC công suất bị chập :
Với trường hợp này ta cần thận trọng khi thay IC hoặc đèn công suất nguồn, ta cần phải trả lời được câu hỏi tại sao lại chập IC hay chập đèn công suất ? nếu ta chưa trả lời được câu hỏi đó nghĩa là ta chưa tìm được nguyên nhân gốc dẫn đến hư hỏng trên, nếu ta cứ nhắm mắt thay vào thì có thể linh kiện mới thay sẽ lại bị hỏng sau ít phút .
Vậy thì nguyên nhân gây hỏng đèn công suất hoặc IC công suất nguồn là gì ? Thông thường nó có 4 nguyên nhân chính sau đây .
Vậy thì nguyên nhân gây hỏng đèn công suất hoặc IC công suất nguồn là gì ? Thông thường nó có 4 nguyên nhân chính sau đây .
- Do điện áp 300V tăng quá cao, trường hợp này thường gặp ở các máy có mạch chỉnh lưu nhân 2 tự động như máy National, Panasonic, JVC khi mạch chỉnh lưu nhân 2 bị lỗi làm x 2 cả trường hợp cắm điện 220V dẫn đến điện áp DC tăng thành 600V
- Do chập phụ tải như chập sò công suất dòng, trường hợp này thường gặp ở các máy có nguồn không cách ly ( chung mass ) như máy Deawoo 50N, máy Sony 1484 các máy này không có mạch bảo vệ quá dòng, vì vậy khi chập phụ tải thường kéo theo hỏng công suất nguồn.
- Do mất hồi tiếp về từ mạch so quang, trường hợp này gặp ở các máy có hồi tiếp so quang .
- Do nguồn bị lỏng chân linh kiện, mối hàn bị rạn lúc tiếp xúc, lúc không, làm cho nguồn hoạt động chập chờn .
Và khi bị chập đèn công suất hoặc IC công suất nguồn thì thường kéo theo các hậu quả sau :
- Nổ cầu chì AC đầu vào
- Đứt điện trở sứ hạn dòng
- Làm chập một số Diode của cầu chỉnh lưu điện nguồn đầu vào
- Đứt các điện trở và làm thông các Diode, Transistor bám trực tiếp vào chân B và E của đèn công suất.
- Làm chập sò dòng và Diode bảo vệ trên đường 110V đầu ra ( với các máy nguồn không cách ly )
Vì vậy trước khi thay đèn công suất hoặc IC công suất cần :
- Kiểm tra và thay thế các nguyên nhân làm cho đèn hoặc IC công suất hoặc IC công suất bị hỏng .
Cụ thể là => Tháo bỏ Thiristor của mạch chỉnh lưu nhân 2 ( nếu có ) , Tạm thời cô lập đường 110V hoặc tạm tháo sò dòng ra ngoài để đảm bảo phụ tải không còn chập .
- Kiểm tra và thay thế các linh kiện là hậu quả kéo theo khi đèn công suất bị hỏng .
Cụ thể là => Kiểm tra và thay cầu chì ( nếu đứt ) , Tthay R sứ ( nếu đứt , Thay các Diode chỉnh lưu cầu ( nếu hỏng ) , Thay R bảo vệ ( nếu đứt ) , Thay đèn bảo vệ và đèn sửa sai bám vào chân B đèn công suất ( nếu chập )
- Kiểm tra lại phụ tải đường 110V => phải chắc chắn là không còn chập
=> Cấp nguồn và kiểm tra điện áp đầu vào phải không quá 300V
- Bước cuối cùng là thay thế đèn công suất hoặc IC công suất .
2. Trường hợp sau khi thay đèn công suất hoặc IC công suất, lại bị hỏng ngay sau khi bật công tắc
Nguyên nhân :
- Do kiểm tra còn sót linh kiện bị hỏng
- Do thay linh kiện mới là linh kiện kém chất lượng hoặc không đủ công suất
- Do mạch hồi tiếp so quang bị hỏng nhưng không thể đo được bằng các biện pháp thông thường .
Khắc phục :
- Kiểm tra và thay thế các linh kiện là hậu quả kéo theo khi đèn công suất hoặc IC công suất bị hỏng .
- Kiểm tra kỹ lại các nguyên nhân làm hỏng nguồn
- Tháo bỏ Thiristor của mạch chỉnh lưu nhân 2 ( nếu có )
- Thay IC so quang và IC tạo áp dò sai ( với nguồn có IC so quang )
- Lắp đèn công suất hoặc IC công suất đúng chủng loại .
3. Trường hợp đo thấy đèn công suất hoặc IC công suất bình thường không bị chập .
Vậy nguyên nhân nguồn không hoạt động sẽ là :
- Mất nguồn 300V do đứt cầu chì hoặc lỏng chân các linh kiện đầu vào
- Đứt điện trở mồi , hoặc điện trở mồi tăng trị số .
- Lỏng chân các linh kiện của mạch dao động , lỏng chân R, C hồi tiếp, lỏng chân đèn công suất
- Hỏng IC công suất
Khắc phục :
- Kiểm tra và thay các linh kiện trên ( nếu hỏng )
- Thay IC công xuất nếu các linh kiện trên đã kiểm tra kỹ hoặc đã thay thế .
Bệnh 2 . Nguồn tự kích ( đèn báo nguồn chớp chớp ) hoặc không có đèn báo nguồn nhưng có điện áp ra thấp và kim đồng hồ dao động .
 |
| Nguồn tự kích , đèn nguồn chớp chớp |
Phân tích nguyên nhân :
Khi đã có đèn báo nguồn hoặc có điện áp ra ( dù rất thấp ) => là chứng tỏ
- => Đã có điện áp vào 300V
- => Các linh kiện tham gia dao động vẫn bình thường .
- => đèn công suất hoặc IC công suất hoặc IC công suất vẫ bình thường .
Vậy nguyên nhân dẫn đến hiện tượng trên là gì ?
=>> Nguyên nhân của hiện tượng trên là :
=>> Nguyên nhân của hiện tượng trên là :
- Nguồn bị chập phụ tải => mạch bảo vệ hoạt động => khiến nguồn trở thành tự kích
- Mạch hồi tiếp so quang bị hỏng => điện áp hồi tiếp bị sai => khiến nguồn trở thành tự kích .
Phương pháp kiểm tra :
- Để thang đo 1W đo kiểm tra trở kháng của đường 110V ( đo trên hai đầu tụ lọc nguồn đường 110V ) hoặc đo trực tiếp vào hai cực C và E của đèn công suất dòng .
a) Nếu : Cả hai chiều đo kim đều lên = 0W => Là bị chập đường 110V có thể chập sò dòng hoặc chập Diode bảo vệ trên đường 110V
b) Nếu : Một chiều đo kim lên , đảo lại một chiều kim không lên ( hoặc lên ít ) => là trở kháng vẫn bình thường .
Các bước sửa chữa :
1. Trường hợp bị chập đường 110V ( chập sò dòng hoặc Diode Zener) => làm nguồn bị tự kích .
Khắc phục :
- Tháo sò dòng bị chập ra khỏi máy .
- Đo lại trở kháng đường 110V nếu vẫn còn chập thì kiểm tra Diode Zener bảo vệ trên đường 110V nếu chập thì tháo ra ngoài .
- Kiểm tra lại đường 110V xem đã hết chập chưa ?
- Cấp nguồn và bật công tắc ( khi đang tháo sò dòng ra ngoài và đường 110V đã hết chập ) xem đèn báo nguồn có sáng bình thường không ?
- Nếu đèn báo nguồn đã bình thường => Thì nguyên nhân là do chập đường 110V ( cụ thể là do chập sò dòng hoặc chập Diode bảo vệ => dẫn đến hiện tượng trên )
- Trước khi thay sò dòng cần kiểm tra kỹ lái tia và cao áp ( xem phần quét dòng ) bởi vì nguyên nhân hỏng sò dòng thường do chập lái tia hoặc chập cao áp .
2. Trườmg hợp đường 110V đầu ra không chập
Nếu đường 110V đầu ra không chập thì nguyên nhân tự kích là do hỏng mạch hồi tiếp so quang , tuy nhiên mạch này rất khó kiểm tra bằng đồng hồ vạn năng mà ta chỉ có thể thay thử linh kiện .
- Thay IC so quang => sau đó thử lại .
- Thay IC tạo áp dò sai (KA431) => sau đó thử lại
- Thay các linh kiện khác trên đường hồi tiếp so quang